Przysłowiowe zostawianie garnków na gazie, zapominanie o wzięciu leków, zamknięciu drzwi, przy równoczesnym rozpamiętywaniu przeszłości – kojarzy nam się z osobami w podeszłym wieku i wydaje się normalne. Niestety takie zachowania mogą świadczyć o początkach demencji, chorób neurologicznych, czy nawet guzie mózgu. Starcze otępienie dotyka 50 mln ludzi na całym świecie, a jak prognozuje WHO (Światowa Organizacja Zdrowia), w 2050 roku liczba ta się potroi. W Polsce szacuje się, że jest ok. 500 000 osób zmagających się z demencją. Jest to poważny problem, którego nie można lekceważyć.
Problemy z pamięcią i koncentracją powinny wzbudzić naszą czujność
Człowiek na starość dziecinnieje, mówił już Sofokles, ale czy to prawda? Przyzwyczailiśmy się do tego, że ludzie zmieniają się z wiekiem. Z tego powodu pierwsze sygnały problemów z pamięcią i koncentracją bywają lekceważone. Bardzo często słyszy się opinie, że babcia ma już swoje lata i ma prawo zapominać, tak już jest. Takie myślenie sprawia, że otępienie bywa diagnozowane bardzo późno. A w przypadku Alzheimera oraz wielu innych przypadłości czas ma znaczenie, wczesne wykrycie pozwala na spowolnienie przebiegu i dłuższe zachowanie sprawności, samodzielności, dlatego jest o co walczyć. Poważna choroba neurologiczna np. Alzheimer powoduje spustoszenie w mózgu, upośledza praktycznie wszystkie funkcje poznawcze, życiowe i przykuwa pacjenta do łóżka. Przypomnijmy, że demencja to zespół objawów wywołanych postępującymi zmianami w mózgu. Kiedy problemy z pamięcią i koncentracją powinny nas zaniepokoić? Jest kilka sygnałów, które mogą świadczyć o początkach demencji:
- kłopoty z pamięcią, szczególnie krótkotrwałą,
- problemy z mową, komunikacją,
- zmiana zachowania; wahania nastroju, agresja, niepokój, unikanie spotkań, wycofanie się z życia towarzyskiego,
- problemy z wykonaniem prostych czynności życia codziennego.
Demencja pojawia się głównie u osób po 65 roku życia, może dotyczyć nawet 40% 85-latków. Choroba, w większości przypadków, ma charakter postępujący, można jedynie opóźnić kolejne etapy.
Czy demencja jest dziedziczna?
Jest wiele czynników, chorób, które wpływają na wystąpienie otępienia starczego. Przyczyn demencji może być wiele m.in.
- choroby neurologiczne m.in. Alzheimer, Parkinson,
- urazy głowy,
- depresja,
- nadczynność tarczycy,
- nadużywanie alkoholu,
- bezsenność,
Ryzyko zachorowania zwiększają także:
- palenie tytoniu,
- utrata słuchu,
- niskie wykształcenie
- wystąpienie otępienia w rodzinie.
Odpowiedź na pytanie, czy demencja jest dziedziczna, nie jest taka prosta. Badania wskazują, że osoby, których bliscy zapadli na otępienie starcze, są w grupie ryzyka zagrożonych demencją. Najczęściej dziedziczymy po matce, demencja w drugim pokoleniu (u dziadków) znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania. W przypadku Alzheimera choroba w rodzinie zwiększa szansę wystąpienia o 4 – 10 razy. Objawy otępienia starczego mogą prowadzić do utraty samodzielności. W takich sytuacjach osoby potrzebują całodobowej pomocy. Nie każda rodzina jest jednak w stanie zapewnić 24 godziną opiekę. Wówczas najlepszym rozwiązaniem jest umieszczenie chorego w specjalnym ośrodku. Dom seniora Warszawa to miejsce, które potrafi w kompleksowy sposób zadbać o seniorów zmagających się z demencją.
